O papel do titor e a titoría, lifeskills, medidas de atención á diversidade, metodoloxía CLIL e auxiliares de conversación

Aínda que tivemos tres sesións coa profesora Úrsula os seus contidos foron posiblemente os mais grandes. Por iso vanse dividir tanto os contidos e as actividades en dúas entradas. Nesta, a primeira delas, imos a falar dos contidos sobre a titoría e o papel do titor, as lifeskills, as medidas de atención á diversidade, a metodoloxía CLIL e os auxiliares de conversación.

O principal tema do que falamos nas aulas foi o tema da titoría e das funcións do titor dentro do ámbito dun centro de educación secundaria. Se ben pode estar visto coma un cargo ou función mais ben de trámite a verdade é que ser titor dun curso é estar nun posto de responsabilidade para unha boa execución do ensino – aprendizaxe dos alumnos e unha peza clave na resolución de dificultades e conflitos que poidan ter. Entre tódalas funcións do titor encontramos as mais importantes como son:  o mantemento das faltas ó día, que hoxe se leva a cabo mediante a plataforma XADE da Xunta de Galicia; manter un contacto relativamente constante e favorable non só cos alumnos ó seu cargo senón tamén cos pais correspondentes xa que unha boa comunicación tende pontes entre o centro e os fogares;  coordinar as avaliacións dos alumnos o seu cargo, sempre en contacto cos profesores das demais asignaturas que imparten clase ós alumnos que titoriza; etc. Nas horas designadas como de titoría, ademais, é importante abordar distintos temas e ámbitos educativos e tamén estar ó tanto dos problemas que poidan ter os alumnos con calquera asignatura, profesor ou compañeiro. É importante para o titor fomentar unha mellor percepción dun mesmo, xa que os rapaces que se encontran nestas idades e no ámbito do instituto tenden a ter unha baixa autoestima e unha mala imaxe de si mesmos; tendo unha mellor imaxe dun mesmo e unha autoestima mais elevada o proceso de aprendizaxe farase mais doado. Outra cousa importante a ter en conta para tratar nas aulas de titoría é todo o que teña que ver co ámbito académico, xa sexan as recuperacións pendentes, as técnicas de estudo para acadar un estudo mais efectivo e uns mellores resultados, os horarios das aulas ou as saídas profesionais, se xa falamos de 4º da ESO ou de 2º de Bacharelato. Queda claro que ser titor esixe unha responsabilidade para con os alumnos e os seus procesos educativos.

Respecto da titoría levamos a cabo unha actividade na aula en grupo para tratar de crear unha actividade de titoría que fomente a lingua estranxeira. No meu caso desenvolvín esta tarefa xunto con Sara Otero e Miguel Aira. A idea baseábase nunha actividade polo día do libro e en bacharelato no que trataríamos de fomentar a lectura e a literatura de escritores ingleses, casteláns e galegos. Por medio de Shakespeare, Lope de Vega e Rosalía de Castro e dunha das súas obras tratariamos temas actuais coma o amor e as relacións tóxicas, a unión organizada do pobo ou a inmigración e así tratar de aumentar o interese tanto pola literatura coma pola lingua estranxeira de Shakespeare.

No que respecta ás lifeskills, que xa tivéramos mención ó longo das clases, entramos un pouco mais en detalle nestas clases nas que vimos cales eran e qué obxectivos tiñan tanto de forma individual coma no conxunto. Trátanse dunha serie de habilidades que se consideran necesarias para que un adolescente en proceso de converterse en adulto poida levar un estilo de vida saudable.

Resumo, non ordeado, das lifeskills que vimos na clase.

Outro aspecto moi interesante e importante das clases foi o tema das medidas de atención á diversidade. É practicamente imposible que non teñamos na aula algún alumno con algún tipo de dificultade para desenvolver á súa aprendizaxe dunha forma “normal”. Por iso existen unha serie de medidas á disposición dos centros e dos profesores para tratar de encher ese bacío entre eses alumnos e os demais da aula e acadar un resultado similar pese as dificultades. As medidas son moitas e poden dividirse en medidas de carácter ordinario – se non alteran o currículo practicamente – e extraordinarias – que implican unha alteración significativa. Para unha mellor comprensión de cales son de cada tipo levamos a cabo outra actividade cunhas tarxetas nas que estaban postas as medidas, segundo veñen redactadas no texto oficial, e tivemos que escoller en grupo cales pertencían a cada tipo. Outra das actividades relativas ás medidas de atención a diversidade foi unha folla con vinte e seis  siglas. Entre a aula e, en maior medida, a profesora fomos enchendo os nomes reais das siglas. Esta actividade resultou de moita axuda e utilidade, xa que todos vimos moitas destas antes pero nunca soubemos exactamente que querían dicir. Deste xeito temos unha folla de referencia para todas elas. Ademais penso que nos deu unha maior perspectiva respecto da diversidade de programas e trastornos que nos rodean.

Respecto da metodoloxía CLIL e dos auxiliares de conversación non vou a entrar en detalle do que vimos en clase, pero vou a falar dalgunha das actividades que levamos a cabo en relación a estes temas.  Unha das actividades que levamos a cabo foi a elaboración dunha actividade coa metodoloxía CLIL no que se tivesen en conta as “cinco Cs” que son: comunidade, contido, comunicación, cognición e competencias. A actividade desenvolveuse en grupo, xunto con Sara Otero e Miguel Aira, e decantámonos por unha clase para 4º da ESO de Bioloxía. O foco da clase sería o papel do Sol na vida tratando as súas funcións xerais, os procesos biolóxicos, a análise de feitos constatables e ademais desenvolver varias competencias clave. Tratando estes temas coa metodoloxía CLIL acadase un aprendizaxe transversal que fomenta o uso da lingua estranxeira á vez que se adquiren novos coñecementos.

O que podemos sacar de todo o visto nesta entrada é que o papel do titor é moito mais significativo do que poida parecer, que é imposible non ter un alumno con algunha necesidade de axuda para o seu correcto desenvolvemento na aula e que existen metodoloxías que poden ser moi beneficiarias para o uso da lingua estranxeira. Penso que a aula, en xeral, aprendeu moito, sobre todo asentando os coñecementos con testemuños da realidade directa do funcionamento dun instituto normal.